Mülkiyeliler Birliği
Anayasa Mahkemesi’nin Can Atalay Başvurusu’na ilişkin kararının ardından yaşanan süreç hukuk devleti ilkesi ve hukuk güvenliği bakımından var olan endişeleri ağır gerçeklik boyutuyla önümüze koymuştur. Anayasa Mahkemesi kararlarının uygulanılmasına direnildiği örnekleri daha önce deneyimlemekteydik; fakat Ş. Can Atalay kararının ardından, önce 13. Ağır Ceza Mahkemesi’nin AYM kararına uymayarak dosyayı Yargıtay’a göndermesi, ardından Yargıtay 3. Ceza Dairesi’nin verdiği karar, anayasanın üstünlüğü ilkesini yok sayacak niteliktedir.
Yargıtay 3. Ceza Dairesi, 8.11.2023 tarihli kararında, AYM kararına uymayacağını, AYM üyelerinin anayasayı ihlal ettiğini belirtmiş; AYM’nin ihlal yönünde oy kullanan üyeleri hakkında suç duyurusunda bulunmuştur. Anayasanın üstünlüğü ilkesini getiren ve Türkiye’de hukuk güvenliğinin temeli olan Anayasa’nın 11. Maddesi açıktır: “Anayasa hükümleri, yasama, yürütme ve yargı organlarını, idare makamlarını ve diğer kuruluş ve kişileri bağlayan temel hukuk kurallarıdır. Kanunlar Anayasaya aykırı olamaz.” Anayasa’nın 153. Maddesinin son fıkrası, Yargıtay’ın kararının yoruma yer bırakmayacak biçimde hukuka aykırı olduğunu gösterir: “Anayasa Mahkemesi kararları Resmî Gazetede hemen yayımlanır ve yasama, yürütme ve yargı organlarını, idare makamlarını, gerçek ve tüzel kişileri bağlar.”
Anayasanın açık kuralları ihlal edilerek, Anayasayı yorumlama yetkisine sahip tek merci olan AYM’nin kararının uygulanmaması, Ş. Can Atalay kararında ihlal yönünde oy kullanan Mahkeme üyeleri hakkında suç duyurusunda bulunulması cumhuriyetin temel niteliği olan demokratik hukuk devleti ilkesine aykırıdır. Bu aykırılığın evrensel insan hakları ve demokratik anayasa kurallarının karşısına, adına “milli yargı” denilen ve dünyanın 1930’lar Almanyası’nda acı biçimde deneyimlediği yargı modelini koyarak savunanların yarattığı atmosferin anayasanın üstünlüğü, hukuk devleti ve en önemlisi demokratik cumhuriyet bakımından çok tehlikeli sonuçları olacağı da tarihsel deneyimle açıktır.
Bu nedenle, kamusal sorumluluk taşıyan herkesi anayasaya uymaya, temel hak ve özgürlüklerin evrensel niteliğini tanımaya ve cumhuriyetin niteliklerini savunmaya davet ediyoruz.